Powstanie Warszawskie

Powstanie Warszawskie, poza bohaterską walką zbrojną, ma także swoją ciemniejszą stronę, którą jest cierpienie setek tysięcy cywilów. Dlatego 2 października obchodzimy Dzień Pamięci o Cywilnej Ludności Powstańczej Warszawy. Dzisiaj oddajemy honor tym, którzy oddali życie za wolność ojczyzny, nie sięgając za broń, a pomagając Powstańcom.

Choć początkowo walki miały trwać kilka dni, za Powstańcami były już 3 tygodnie ciągłych starć z wrogiem. W dniach 20-22 sierpnia na ratunek konającemu Staremu Miastu ruszyły oddziały z Żoliborza. Ich szturm na Dworzec Gdański zakończył się jednak jedną z najkrwawszych bitew Powstania i setkami zabitych.

Powstanie Warszawskie, które wybuchło 1 sierpnia 1944 roku, to jedno z najbardziej heroicznych, a zarazem tragicznych wydarzeń w historii Polski. Szczególnie dramatyczne wydarzenia miały miejsce na warszawskiej Woli, gdzie w pierwszych dniach Powstania doszło do brutalnych starć i masowych zbrodni na ludności cywilnej. Te wydarzenia, które znalazły swój kulminacyjny punkt w tzw. Rzezi Woli, na zawsze zapisały się w pamięci narodu.

To mniej znana historia Gazowni Warszawskiej. W sierpniu 1944 ukryto tu cywilów uciekających przed Rzezią Woli. Dzięki odwadze i sprytowi jednego z kierowników, udało się ocalić kilkaset osób.

Z okazji zbliżającej się 80. rocznicy Powstania Warszawskiego, rozmawialiśmy z Christopherem Machtem, niemieckim pisarzem o polskich korzeniach, autorem książki „Spowiedź generała von dem Bacha” (wydawnictwo Bellona). Jego najnowsza książka rzuca światło na dramatyczne wydarzenia z sierpnia 1944 roku, ukazując nieznane dotąd perspektywy i mroczne tajemnice, jednej z najbardziej kontrowersyjnych postaci tamtego okresu.

To miejsce, będące pierwotnie ośrodkiem religijnym, podczas Powstania Warszawskiego stało się jednym z symboli niemieckiej brutalności wobec ludności cywilnej stolicy.

W tym roku przypada 81. rocznica Powstania Warszawskiego. Walki trwały również na terenie Mokotowa. Powstańcy usiłowali przejąć m.in. więzienie przy ul. Rakowieckiej 37. 2 sierpnia 1944 roku niemieccy esesmani wymordowali tam ok. 600 osób.

W ogniu walk, wśród ruin i zgliszczy, rodziły się nie tylko bohaterstwo i ofiara, ale także uczucia tak głębokie i prawdziwe, że przetrwały próbę czasu. Miłość w czasach Powstania Warszawskiego jest jednym z tych aspektów historii, który porusza serca współczesnych Polaków, przypominając o sile ludzkiego ducha i nieugiętej nadziei na lepsze jutro.

Już po raz drugi radni Śródmieścia zapraszają na Nightskating Powstańczy, czyli przejazd rolkowy po ulicach Centrum ku pamięci bohaterom sierpnia 1944 roku. Uczestnicy przemierzą punkty związane z dziejami powstania. Organizatorzy zapewniają, że to nie tylko sportowe wydarzenie, ale i żywa lekcja historii.

Gdy Powstanie Warszawskie dobiegło końca, ludność stolicy została wypędzona. Nieliczni ukryli się jednak w ruinach i przetrwali do czasu wejścia do miasta radzieckich żołnierzy. W dniu 81. rocznicy wybuchu Powstania, przypominamy historie „robinsonów warszawskich".