Miłosz Piotrowski
Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków wpisał do rejestru zabytków ulicę Stare Nalewki. Dziś to niepozorny zaułek pomiędzy ulicą Długą a Ogrodem Krasińskich w Śródmieściu, ale niegdyś było to serce żydowskiej Warszawy.
- Zachowany odcinek ul. Nalewki wiąże się z ważnymi wydarzeniami z dziejów Warszawy, istotnymi nie tylko dla miasta, ale również dla budowania tożsamości narodowej – wskazuje mazowiecki konserwator zabytków.
Nazwa Nalewki wywodzi się z 1770 roku, kiedy to nazwę ulicy nadała Komisja Brukowa. Wówczas ciągnęła się ona od Magazynu Karowego do placu na Muranowie, a jej układ wyregulowano właśnie w tamtych czasach. Mieszkała tam liczna społeczność żydowska, co było podyktowane dekretem ministra policji z 6 października 1812 r. Nakazywał on warszawskim Żydom przeniesienie się we właśnie w okolicę Nalewek.
Od tamtego czasu znaczenie Nalewek rosło. Stopniowo ulica stawała się jedną z najważniejszych miejsc handlowych dla ówczesnej Warszawy. Było to także swoiste centrum dzielnicy północnej, inaczej zwanej dzielnicą żydowską lub właśnie Nalewkami. W XIX wieku droga stała się główną ulicą tej części miasta. Pełniła również rolę tranzytową pomiędzy jego centrum, a powstającym wówczas Żoliborzem, Marymontem i Bielanami. Już w 1881 roku do Nalewek zaczął docierać tramwaj. To wówczas wybrukowano tam pozostałe fragmenty ulicy.
Stare Nalewki w Warszawie były świadkiem historii
Przełomowa dla Nalewek była wojna. Północna część ulicy znalazła się w getcie warszawskim. W 1943 roku naziści zniszczyli ją w ramach likwidacji getta żydowskiego. Zrównano z ziemią cały odcinek na północ od bramy wjazdowej do placu Muranowskiego. W tym samym roku Nalewki zapisały się także w historii jako miejsce akcji Szarych Szeregów. Grupa Szturmowa w spektakularny sposób odbiła wówczas polskich więźniów z rąk gestapo. Z kolei podczas Powstania Warszawskiego zabudowania Pasażu Simonsa pełniły funkcje reduty powstańczej.
Historia ulice Nalewki wiąże się także z innymi wydarzeniami, takimi jak, chociażby wybuch powstania listopadowego.
- Ulica Stare Nalewki jest świadkiem historycznego przebiegu dawnej ul. Nalewki i stanowi świadectwo przekształceń urbanistycznych i przestrzennych dawnej dzielnicy żydowskiej. Pomimo iż lokalnie odcinek południowy ul. Nalewki kształtował się odmiennie niż jej dalszy, północny bieg, stanowiła ona nierozerwalną część tego ciągu komunikacyjnego, ukazując jej wielowiekową i wielokulturową historię i tradycję – podkreśla mazowiecki konserwator zabytków.
Napisz komentarz
Komentarze