Historia Warszawy

Na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego w pobliżu miejscowości Palmiry znaleziono 22 zbiorowe groby, skąd wydobyto ciała 1734 osób zabitych przez niemieckich żołnierzy w czasie II wojny światowej. Pracownicy Biura Poszukiwań i Identyfikacji Instytutu Pamięci Narodowej od 14 do 25 lipca przeprowadzili tam trzeci etap prac poszukiwawczych.

W ogniu walk, wśród ruin i zgliszczy, rodziły się nie tylko bohaterstwo i ofiara, ale także uczucia tak głębokie i prawdziwe, że przetrwały próbę czasu. Miłość w czasach Powstania Warszawskiego jest jednym z tych aspektów historii, który porusza serca współczesnych Polaków, przypominając o sile ludzkiego ducha i nieugiętej nadziei na lepsze jutro.

Klasycystyczna rotunda „Gruba Kaśka”, jeden z najstarszych zabytków Warszawy, wkrótce przejdzie kompleksowy remont. Prace konserwatorskie mają przywrócić dawny wygląd obiektowi, który od blisko 240 lat jest częścią stołecznego krajobrazu.

Warszawianki i warszawiacy oddali hołd Powstańcom Warszawskim w Godzinę „W”, symbolizująca czas początku heroicznego zrywu niepodległościowego. W piątek, 1 sierpnia o godzinie 17 w 81. rocznicę tych wydarzeń cała stolica zamarła na minutę. Stanęły samochody, komunikacja miejska i przechodnie. Wszyscy oddali cześć bohaterom 1944 roku.

W wieku 92 lat zmarła Ludwika Mendelska, która w trakcie Powstania Warszawskiego służyła jako sanitariuszka. Będąc wtedy 12-letnią dziewczynką, pomagała rannym w szpitalu polowym, gdzie opatrywała rannych, chodziła po wodę dla powstańców czy gotowała.

„Ledwo skończyło się nabożeństwo, rozszalał się atak. Dwanaście godzin bez przerwy. Piekło kompletne” – zapisała 2 września 1944 r. Maria Umińska, ps. „Myszka”. Jej dziennik, pisany na skrawkach papieru w ruinach gmachu PKO, to nie tylko relacja z walk, ale też opowieść o głodzie, biurokracji w ogniu i kobiecej samotności w Powstaniu. Po latach dokument odnalazł się w archiwach IPN – skonfiskowany przez UB.

„Prawda historyczna jest jak statek – jeśli minimalnie zboczymy z kursu, możemy dopłynąć na inny kontynent” – mówi Rafał Szczepański, prezes Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego. W przededniu 81. rocznicy wybuchu walk Fundacja otwiera plenerową wystawę „Uciec z piekła – ostatnie dni Starego Miasta w Powstaniu Warszawskim”, która przypomina dramatyczne losy cywilów i żołnierzy w rejonie ulic Bielańskiej i Senatorskiej. Dlaczego ewakuacja kanałami była ostatecznością? Jak wyglądał heroiczny, choć nieudany plan wydostania się z kotła staromiejskiego? I czemu dziś, gdy Powstanie bywa mitologizowane, tak ważne jest pokazywanie trudnej prawdy? O walce z fałszowaniem historii, zapomnianych bohaterach i moralnej przewadze Polaków nad nazistowskim okrucieństwem – rozmawiamy z Rafałem Szczepańskim. Wystawę można oglądać do 2 października przy ul. Bielańskiej 12, w sąsiedztwie dawnego Banku Polskiego – jednego z symbolicznych miejsc powstańczej walki.

„Wola Fabr.” – to nazwa nowego muralu namalowanego w Fabryce Norblina w centrum Warszawy. Upamiętnia on przemysłowe korzenie Woli. Nowe dzieło przestawia niektóre historyczne logotypy i znaki firmowe wybranych fabryk, które niegdyś działały na terenie właśnie tej dzielnicy.

Po wojnie Biuro Odbudowy Stolicy (BOS) składało się w dużej części z architektów-Powstańców. - Mieli w sobie imperatyw wewnętrzny, by podnieść tę Warszawę, która legła w gruzach. Uważali, że to ich zadanie - mówi nam Rafał Szczepański, prezes Fundacji Pamięci o Bohaterach Powstania Warszawskiego.

Kiedy mówimy o Powstaniu Warszawskim przed oczyma wielu z nas, pojawiają się następujące widoki: zrujnowane miasto, Powstańcy z biało-czerwonymi opaskami, Niemcy z miotaczami ognia i czołgi swoimi gąsienicami rozjeżdżające wszystko. Lecz ten okres historii ma także jeszcze jednego bohatera, nieco mniej znanego. Mowa o warszawskich tramwajach, z których wzniesiono wiele barykad. Pierwsza z nich powstała już na początku walk, na Dolnym Mokotowie.