Ogród Pałacu Prezydenckiego wpisany do rejestru zabytków. Jest decyzja konserwatora

8 października odbyła się uroczystość z okazji wpisania Ogrodu Pałacu Prezydenckiego do rejestru zabytków, z udziałem małżonki prezydenta Agaty Kornhauser-Dudy.

Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków uznał, że historyczny Ogród Pałacu Prezydenckiego znajdujący się przy ul. Krakowskie Przedmieście 46/48 w Warszawie to „unikalny w skali miasta przykład założenia ogrodowego, które pomimo wielokrotnych rearanżacji, zniszczeń wojennych i projektów odbudowy zachowało swoją autentyczność i integralność”. 

- Ogród współtworzy łańcuch założeń ogrodowych rozciągających się od Młocin po Natolin i stanowi istotne źródło wiedzy na temat historii polskiego ogrodnictwa, dziejów zagospodarowania skarpy wiślanej w Warszawie oraz działalności poszczególnych architektów - czytamy w komunikacie Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 

Rys historyczny

Historia Ogrodu Pałacu Prezydenckiego sięga 1643 roku i wiąże się bezpośrednio z budową rezydencji hetmana wielkiego koronnego Stanisława Koniecpolskiego przy Krakowskim Przedmieściu. Założeniu pałacowemu od początku towarzyszył ogród położony na opadającym ku Wiśle zboczu. Z biegiem czasu wygląd ogrodu ulegał kolejnym przekształceniom.

Jak dziś wygląda ogród?

Istniejąca na terenie ogrodu zabudowa i elementy małej architektury są świadectwem dokonujących się przez wieki przekształceń oraz zmian koncepcyjnych. Widać je na przykładzie zagospodarowania dwóch górnych tarasów z dekoracyjnymi zbiornikami wodnymi oraz przeniesionymi w latach 20. XX w. figurami leżących lwów, pierwotnie flankujących wejście do gmachu Mennicy Warszawskiej.

Wartość artystyczna ogrodu wynika z zachowanych i czytelnych elementów kompozycyjnych, tarasów, zbiorników wodnych, zabudowy i zaprojektowanej zieleni. Łączą one w sobie nawiązania do włoskich XVII i XVIII-wiecznych założeń ogrodowych, pozostałości ogrodu krajobrazowego o zróżnicowanych skupiskach drzew i krzewów oraz modernistycznego minimalizmu wyrażającego się poprzez rozwinięty układ z dwoma osiami widokowymi.

Działania konserwatorskie w perspektywie

W 2021 roku rozpoczęto formalne przygotowanie ogrodu do przyszłej rewaloryzacji oraz właściwej pielęgnacji. Przyjęto kierunek rewaloryzacji zmierzający do przywrócenia stanu z lat 1920–1939. W perspektywie lat 2022–2025 w przestrzeni ogrodu planowane jest przeprowadzenie szeroko zakrojonych działań konserwatorskich.

Jak przypomina Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, dawne ogrody skarpy warszawskiej stały się w ostatnich latach przedmiotem troski konserwatorskiej. Oprócz Ogrodów Zamku Królewskiego, wpisanych do rejestru zabytków już w 1965 r., kompleksową ochroną konserwatorską objęto ogrody klasztorów sakramentek (wpis do rejestru w roku 2007), szarytek (2016), karmelitów (ob. seminaryjny, 2019) i wizytek (2022).