- Badania pokazują, że bardzo często ci, którzy ponoszą odpowiedzialność za zanieczyszczenie powietrza, nie są tymi, którzy ponoszą największe konsekwencje. Najczęściej największe koszty ponoszą grupy, które są już w jakiś sposób wykluczone w społeczeństwie - opisuje (nie)sprawiedliwość środowiskową dr Jakub Rok z EUROREG-u UW w rozmowie, którą można usłyszeć na naszym kanale YouTube.
Naukowiec Uniwersytetu Warszawskiego przeprowadził badania pokazujące, które dzielnice Warszawy są zanieczyszczone najbardziej, kto odpowiada za zatruwanie powietrza i kto najbardziej na tym cierpi.
Dwa rodzaje zanieczyszczeń. Dlaczego Polska ma tak duży problem?
Polskie miasta wyróżniają się poziomem zanieczyszczenia powietrza na tle Europy. Dlaczego akurat u nas jest tak duży problem, skoro na Zachodzie są miejsca bardziej uprzemysłowione i o wiele większe miasta? Dr Jakub Rok wskazuje na dwa źródła zanieczyszczeń, z czego jedno jest charakterystyczne głównie dla Polski.
- W Warszawie i wielu innych dużych miastach mamy dwa główne źródła zanieczyszczeń - transportowe i związane ze spalaniem drewna, czy węgla. Polska specyfika jest taka, że źródeł związanych ze spalaniem jest sporo, bo wykorzystujemy dużo węgla do ogrzewania domów.
Najgorzej jest w centrum, ale też na Włochach, Pradze, Targówku i Ursusie. Czemu?
Rozkład zanieczyszczeń transportowych i związanych ze spalaniem paliw stałych jest różny. Gdzie indziej wdychamy głównie szkodliwy dwutlenek azotu (z samochodów), a gdzie indziej pyły (z kominów).
- Tlenki azotu bardziej koncentrują się w centralnych częściach miasta, ale także w jego zachodniej części, gdzie jest sporo dróg z dużym natężeniem ruchu - wyjaśniał nam dr Jakub Rok
- Pyły koncentrują się za to bardziej we wschodniej części Warszawy oraz na przedmieściach. Często mówi się też, że Warszawę dotyka napływ zanieczyszczeń z okolicznych gmin. To prawda, natomiast nie powinniśmy przeceniać znaczenia tego napływu. Głównym źródłem zanieczyszczeń w Warszawie jest transport wewnątrz miasta - podsumował naukowiec.
Aby dowiedzieć się więcej, obejrzyjcie naszą rozmowę na YouTube.

Zatruwają bogaci, cierpią biedni. Jakie grupy społeczne oddychają najgorszym powietrzem?
Badania dr Jakuba Roka pokazują też, że najgorszym powietrzem w Warszawie oddychają grupy, które już i tak mają gorszą pozycję w społeczeństwie. Jednocześnie, to nie oni najbardziej zatruwają powietrze.
- Grupy, które są już w różny sposób wykluczone, czy mniej uprzywilejowane, cierpią najbardziej. W Warszawie obszary, w których mieszka widocznie więcej kobiet niż mężczyzn, są narażone na wyższe stężenia szkodliwych pyłów i gazów. Podobna sytuacja jest z seniorami, bezrobotnymi i obcokrajowcami - mówi dr Rok.

W naszej rozmowie na YouTube można dowiedzieć się także, kto najbardziej zatruwa Warszawę i dlaczego występuje zależność między konkretnymi grupami społecznymi a poziomem zanieczyszczenia powietrza.
Słuchając rozmowy z dr Jakubem Rokiem dowiecie się też, jak inne miasta Europy radzą sobie z zanieczyszczeniem i co powinna zrobić Warszawa, aby polepszyć sytuację. Poruszyliśmy wątek Strefy Czystego Transportu, która wg naukowca UW mogłaby działać lepiej niż teraz.